काठमाडौं, १० बैशाख । ग्रीष्मकालीन फल लिचीको स्वाद निकै मिठो हुन्छ ।

त्यसैले सबै उमेरका मानिसहरूले यसलाई धेरै मन पराउँछन्। उत्कृष्ट स्वादका साथै यसमा पौष्टिक तत्व पनि प्रशस्त पाइन्छ । लिची जस्ता मीठो फलहरूमा भिटामिन सी, पोटासियम, कपर, फाइबर र एन्टिअक्सिडेन्ट जस्ता धेरै तत्वहरू हुन्छन्। तर, यो वयस्कको तुलनामा बालबालिकालाई बढी मनपर्ने गर्छ ।

दक्षिण एसियामा एउटा मिथक छ कि फलफूल हरेक हिसाबले स्वास्थ्यको लागि वरदान हो तर यो आवश्यक पनि छैन। लिचीका फाइदा भए पनि यसका धेरै बेफाइदा पनि छन् । स्वादका कारण लिची बढी खाने गरेको पाइएको छ तर यसले हानी पनि गर्न सक्छ भन्ने कुरा ख्याल गर्नु पर्छ । त्यसैले यो खाने बेलामा उनीहरुले एकै पटक कति लिची खाने भन्ने जान्न जरूरी छ।

लिचीमा करिब ८२ प्रतिशत पानी हुन्छ, जसका कारण यसले डिहाइड्रेसनको समस्या कम गर्छ तर पनि लिचीलाई सधैं पानीमा भिजाएर खानुपर्छ । अन्यथा तपाईको स्वास्थ्यमा हानि हुन सक्छ। त्यसोभए जानौं कि यसलाई धेरै मात्रामा खाँदा हानिकारक हुन सक्छ।

मोटोपना बढ्नेः
लिचीमा फाइबर र सोडियम जस्ता धेरै पोषक तत्वहरू पाइने भएता पनि यसमा चिनीको मात्रा उच्च हुन्छ, जसका कारण बढी मात्रामा खाँदा पेटको बोसो बढ्छ र मोटोपनाको कारण बन्छ ।

एलर्जीवालाले नखाने
यदि तपाईलाई पहिल्यै एलर्जी छ भने लिची नखानुहोस् किनकी यस्तो अवस्थामा लिची खाँदा छालामा दाग र चिलाउने सम्भावना हुन्छ । लिची खाए पछि छालामा अलिकति पनि परिवर्तन देखिएमा तत्काल उपचार गर्नु पर्छ र खानु अघि विज्ञको राय लिनुपर्ने विज्ञहरू बताउँछन् ।

कमरक्तचापवालाले धेरै नखाने
रिपोर्टका अनुसार यदि कोही लो ब्लड प्रेसरको बिरामी हुनुहुन्छ भने उसले लिची खानु हुँदैन। विज्ञको सल्लाहमा यस्ता व्यक्तिले दिनमा ४–५ वटा मात्र लिची खानुपर्छ । बढी लिची खाँदा रक्तचाप कम हुन्छ ।

पाचन प्रणाली बिग्रन सक्ने
लिचीका धेरै फाइदाहरू भए पनि धेरै लिची खानु स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन सक्छ। धेरै मात्रामा लिची खाँदा कब्जियत, एसिडिटी र अपचजस्ता पेट सम्बन्धी समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ, जसले पाचन प्रणालीलाई कमजोर बनाउँछ।

त्यसैले लिची खाँदा केही कुरा अपनाउन जरूरी छ। जस्तो कि लिची खानुअघि २–३ घण्टा पानीमा भिजाएर राख्नुपर्छ, यसले लिचीको प्रभावलाई केही हदसम्म कम गर्छ र यसले स्वास्थ्यलाई पनि हानि गर्दैन । र, बुझ्नु पर्ने कुरा एक दिनमा १० देखि १२ भन्दा बढी लिची कहिल्यै खानु हुँदैन।